Birinci Umûmî Müfettişlik Bölgesinde Salgın Hastalıklarla Mücadele (1927-1952)
(Combating Epidemics in the First General Inspectorate Area (1927-1952)
)
|
Yazar
|
:
Abdulaziz Kardaş
|
|
|
Türü |
:
|
|
Baskı Yılı |
:
2020
|
|
Sayı |
:
4
|
|
Sayfa |
:
|
|
|
Özet
Nüfus hareketleri başta olmak üzere birçok yolla yayılan salgın hastalıklar, tarih boyunca insan varlığını ve toplumları tehdit etmiştir. Tarihi geçmişleri binlerce yıl öncesine dayanan sıtma, kolera, çiçek, trahom gibi hastalıkların yayıldığı bölgelerde çeşitli sağlık sorunlarının çıkmasına ve büyük can kayıplarının yaşanmasına yol açmışlardı. Bu nedenle devletler imkânları ölçüsünde salgın hastalıklarla mücadele etmişlerdi. Söz konusu hastalıklara karşı Osmanlı Devleti döneminde mücadeleler verilmişti. Özellikle Balkan ve Birinci Dünya savaşları sırasında büyük yıkımlara neden olan salgın hastalıkların etkileri Millî Mücadele ve Cumhuriyet dönemlerinde de devam etmiştir.
Cumhuriyet döneminde salgın hastalıklar genellikle Suriye, Irak ve İran gibi komşu ülkelerden çeşitli vasıtalarla Anadolu’ya geçmişti. Bu ülkelere komşu olan Urfa, Mardin, Siirt, Diyarbekir, Elâziz, Bitlis, Van ve Hakkâri vilâyetlerinde Osmanlı’daki uygulamalar da örnek alınarak, 1927’de Birinci Umûmî Müfettişlik kurulmuştur. Birinci Umûmî Müfettişlik, kapsadığı vilâyetlerde asayiş, bayındırlık ve sosyo-kültürel alanların dışında Sıhhî Müşavirlikler vasıtasıyla bölgede Sıhhat ve İçtimaî Muavenet Vekâleti’nce yürütülen sağlık hizmetlerinde yer almışlardı.
Anahtar Kelimeler
Anahtar Kelimeler: Sağlık, Salgın Hastalıklar, Türkiye, Birinci Umûmî Müfettişlik Bölgesi.
Abstract
Epidemics that spread in many ways, especially population movements, have threatened human existence and societies throughout history. They caused various health problems and great casualties in regions where diseases such as malaria, cholera, smallpox, and trachoma, whose history dates back thousands of years spread. For this reason, states had struggled with epidemics as much as they could. Struggles were waged against these diseases during the Ottoman Empire period. The effects of epidemic diseases, which caused great destruction especially during the Balkan and First World Wars, continued in the National Struggle and the Republic periods.
In the Republican era, epidemic diseases usually passed to Anatolia from neighboring countries such as Syria, Iraq and Iran by various means. In the provinces of Urfa, Mardin, Siirt, Diyarbekir, Elâziz, Bitlis, Van and Hakkari, which were adjacent to these countries, the First General Inspectorate was established in 1927 by taking the Ottoman practices as an example. The First General Inspectorate took part in the health services carried out by the Ministry of Health and Social Assistance in the region by means of the Sanitary Consultancy in addition to the public order, public works and socio-cultural areas in the provinces it covers.
Keywords
_Health, Infectious Diseases, Turkey, the First General Inspectorate Area